W Bratysławie znaleziono pierwszy na Słowacji rzymski akwedukt

6 godz. temu

Archeolodzy z Uniwersytetu w Trnawie odkryli pierwszy na Słowacji rzymski akwedukt. Na niespodziewane znalezisko trafiono podczas prac przy restauracji pałacu w Rusovcach. To XIX-wieczny pałac neogotycki, uznany za zabytek narodowy, położony w dzielnicy Bratysławy. W czasach rzymskich w Rusovcach istniał obóz wojskowy Gerulata, stanowiący część naddunajskiego limesu. Powstał on prawdopodobnie w czasach Flawiuszy (II poł. I wieku).



Supermasywna czarna dziura galaktyki spiralnej emituje zaskakująco potężne dżety

8 godz. temu

Kosmiczna niezwykłość, która rzuca wyzwanie naszemu rozumieniu wszechświata, pokazuje, jaki los może spotkać Drogę Mleczną. Międzynarodowy zespół naukowy, który pracował pod kierunkiem ekspertów z CHRIST University w Bangalore, badał olbrzymią galaktykę spiralną położoną w odległości miliarda lat świetlnych od Ziemi. W centrum galaktyki znajduje się supermasywna czarna dziura o masie miliardy razy większej od masy Słońca, która napędza gigantyczne dżety radiowe o długości 6 milionów lat świetlnych.


Etui do Samsung Galaxy S25 Ultra, które Cię zachwycą - akcesoria zdobiące i ochronne

21 marca 2025, 19:29

Samsung Galaxy S25 Ultra to smartfon, który zachwyca wyglądem i możliwościami – ale czy można zabezpieczyć go bez kompromisów między stylem a ochroną? Na szczęście, nowoczesne etui potrafią łączyć elegancję z wytrzymałością, oferując zarówno minimalistyczne warianty, które eksponują design urządzenia, jak i pancerne modele, które wytrzymają nawet najcięższe warunki. A co, jeśli dodamy do tego technologię MagSafe? Choć kojarzy się głównie z iPhone’ami, w przypadku Galaxy S25 Ultra okazuje się wyjątkowo praktyczna – pozwala na stabilne przyczepienie telefonu do magnetycznych uchwytów, ładowarek czy innych akcesoriów, co znacząco ułatwia codzienne użytkowanie.


Ciemna energia słabnie? Możemy być o krok od wielkiego odkrycia

21 marca 2025, 10:12

Losy wszechświata zależą od równowagi pomiędzy ciemną energią, a materią. Dark Energy Spectroscopic Instrument (DESI), zamontowany na Kitt Peak w Arizonie działa od 2021 roku i zebrał dane o milionach galaktyk i kwazarów, dzięki czemu powstała największa trójwymiarowa mapa wszechświata. Gdy zaś naukowcy połączyli dane z DESI z danymi uzyskanymi z innych instrumentów, pojawiły się wskazówki, że ciemna energia – o której sądzono, że jest stałą kosmologiczną – ewoluuje w niespodziewany sposób i słabnie z czasem. A to oznacza, że standardowy model kosmologiczny może wymagać aktualizacji.


Aspiryna spowalnia przerzutowania nowotworów. Właśnie dowiedzieliśmy się, jak się to dzieje

17 marca 2025, 13:26

Wcześniejsze badania nad nowotworami wskazywały, że gdy osoby cierpiące na niektóre rodzaje nowotworów – jak nowotwory piersi, pęcherza czy prostaty – przyjmowały codziennie niskie dawki aspiryny, nowotwory wolniej się rozprzestrzeniały. Dotychczas nie było wiadomo, w jaki sposób aspiryna spowalnia przerzutowanie nowotworów. Odkrycie mechanizmu działania aspiryny na nowotwory i określenie odpowiedniego dawkowania pozwoli na efektywne wykorzystanie tego środka u chorych.


Czarne dziury, początek a nie koniec? Uczeni proponują nowe rewolucyjne podejście

14 marca 2025, 16:05

Czarne dziury od dziesięcioleci fascynują naukowców, pisarzy i zwykłych zjadaczy chleba. Zgodnie z ogólną teorią względności Einsteina, wszystko, co dostaje się do czarnej dziury opada do jej centrum i zostaje tam zniszczone przez gigantyczną grawitację. Centrum to, zwane osobliwością, to nieskończenie mały punkt, w którym przyspieszenie grawitacyjne jest nieskończone. Tam skupia się cała materia czarnej dziury.


Ludzie zarażali się dżumą od zwierząt hodowlanych. Wymarły szczep dżumy znaleziony u owcy

13 marca 2025, 09:00

Choroby odzwierzęce, zoonozy, stanowią zdecydowaną większość chorób atakujących ludzi. Znamy ponad 1400 patogenów zdolnych do wywołania u nas chorób, z czego 61% pochodzi od zwierząt. Ludzie zaczęli powszechnie zarażać się tego typu patogenami w momencie, gdy udomowili zwierzęta. Niektóre z tych chorób wywarły olbrzymi wpływ na naszą historię i kulturę. Jedną z nich jest dżuma, wywoływana przez bakterię Yersinia pestis. Jej pochodzenie i historia wciąż są tajemnicą.


Zmiany klimatu zmniejszają liczbę satelitów, które bezpiecznie można umieścić na orbicie

11 marca 2025, 16:24

Inżynierowie lotniczy i kosmiczni z MIT odkryli, że sposób, w jaki emisja gazów cieplarnianych wpływa na atmosferę, zmniejszy liczbę satelitów, które można będzie umieścić na niskiej orbicie okołoziemskiej (LEO). Na łamach Nature Sustainability stwierdzają, że rosnąca emisja gazów cieplarnianych zmniejsza zdolność atmosfery do usuwania odpadków krążących wokół Ziemi.


Te same geny powodują otyłość u ludzi i labradorów

11 marca 2025, 11:02

Na University of Cambridge zidentyfikowano geny powiązane z otyłością u ludzi i labradorów retrieverów. Badacze znaleźli u tej rasy wiele genów łączących się z otyłością i wykazali, że te same geny łączą się też z otyłością u ludzi. Na szczęście niekorzystny wpływ genów może zostać przezwyciężony za pomocą diety i ćwiczeń.


Megalodon to nie wielki żarłacz biały. Wyglądał inaczej i był większy, niż sądzimy

11 marca 2025, 09:56

Megalodona – największą znaną rybę drapieżną – wyobrażamy sobie jako wielkiego żarłacza białego. Jednak najnowsze badania dowodzą, że kształt ciała tego olbrzyma bardziej przypominał żarłacza żółtego lub nawet dużego walenia. Ponadto ryba była znacznie większa, niż dotychczas uważano. Uczeni opublikowali wyniki swoich badań na łamach Palaeontologia Electronica.


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy